/Дугаарын шилдэг бичлэг/
Эргэх хорвоод тохиох баяр, гуниг, амин чухал зүйлээ хамгийн түрүүнд л ээждээ дуулган, ээжийнхээ санаа бодлыг сонсож байж сая санаа амардаг. Ээж минЬ гуньсан үед минЬ зоригжуулан, жаргаж баярлахад минь сэтгэлээсээ хуваалцдаг миний бидний хамгийн дотно хүн. Алс хол байгаа ээжтэйгээ удаан уулзаагүй болоод ч тэр үү, ээжийгээ холоос маш ихээр санаж улам их хайрладаг.Миний ээжийг Дамбийгийн Оролмаа гэдэг энгийн нэгэн амьдралтай, гудамжаар алхах мянга мянган эхчүүдийн нэг. Ховдын Улиастайн ам гэдэг газар 1950 онд төрөөд 17 настайдаа Улаанбаатарт ирж аавтай минЬ гэр бүл болсон гэдэг.Ээж минь насаараа Худалдааны 1-р конторын Хүнсний 20,57, 33,60,64,-р дэлгүүрүүдэд худалдагч, касс хийж байгаад одоо өндөр насны тэтгэвэрт сууж байна. Миний ээж Алдарт эхийн II одонтой. Миний ээж их наргианч хөгжилтэй, найзууд нь Өөшкө гэж дууддаг, байнга л инээмсэглэн явдаг ээж минь миний хувЬд энэ хорвоогийн хамгийн сайхан эмэгтэй.
Ээж маань таван хүүхдээ өсгөх, гэр орноо авч явах, хоол унд хийх, дээл хувцас оёх, гээд дандаа л ямар нэгэн ажилтай, одоо санахад аливаа ажилд маш зүтгүүр хичээнгүй эхэлснээ заавал дуустал нь хийж, санаа нь амарна. Би ээжийнхээ залуухан, сайхан инээмсэглэсэн тэр үеийг нь юу юунаас илүүтэй хайрладаг. Тэр үеийн 510-ын өсгийтэй гоё гутал өмчихсөн, булган захтай палЬтотай залуухан ээжийгээ дагаад явах ямар бахархалтай бас гоё байсийм бэ?.
Би багадаа оройд тог тасраасай л гэж хүсдэг хүүхэд байсийм . Тэгэхэд ээж маанЬ биднийг тойруулж хэвтүүлээд зөндөөг их хөгжилтэй зүйл яринаа. Хотод яаж ирснээ, аавтай яаж танилцсанаа , анх ээжтэйгээ зах гарч, алтан ээмэг хэрхэн авах гэж байсан гээд л. Бид маш их хөхөрдөг байж билээ .Аав тэгэхэд дуугүйхэн л инээмсэглэн сонсдогсон. Аав ээж хоёр минь бүтэн сайн өдөр биднийг босоход гал тогоонд боорцог хийгээд, будаатай цай чаначихсан угтанaa.Ээжийн чанасан цай, хийсэн хоол цаанаа л амттай , өег цатгана гэж яана. Манай ээж их уран юмхнаар юм хийчихнэ, заримдаа нүдээ аниад бодохоор ээж минь шөнө биднийг унтуулчихаад л юмаа оёод, аав маанЬ гал түлчихсэн тамхиа татаад сууж байгаа тэр дүр л дандаа харагддаг юм. Нойрон дундаа хараад их л өрөвддөг байсийм.
Бага балчир бидэнд цэцэг навч тасдах, амЬтан алахыг цээрлүүлдэг, Гандангаас рашаан авчраад л бидний гар нүүрийг угаалгаад л их сүсэгтэй хүн дээ, миний ээж. Аав ээж хоёрын маань залуу сайхан, дуу хууртай, эрч хүчтэй нас нь бидний хөгжилтэй бага настай цуг байлаа. Хүүхэд насны, жаргалтай тэрхүү зурвасхан үе минь миний сэтгэлд хэзээд наран мэт гал халуунаар мандаж байдаг. Өнөөдөр хүүхдүүд нь том болцгоож, тус тусын амьдралыг хөөж, гурав нЬ гадаадад, хоёр нЬ Монголдоо харин ээж минь аавын минь гал голомтыг сахин амьдран суугаа. Манай аав ээж хоёр есөн ач, дөрвөн зээтэй өнөр өтгөн айл даа. Тэднээс зургаа нь Европт төрсөн. Энэ урт хугацаанд үр хүүхдийнхээ төлөө, гэр бүлийнхээ төлөө амьдралын зовлон, хатуу сорилтонд бууж өгөлгүй, цэх шулуун зогсож чадсан, ээж минь. Унах тоолондоо босох ухааныг олж чаддаг, босох тусамаа ээж минь бусдыг л өрөвдөн асардаг хүн дээ.
Зовлон жаргал ээлжилсэн хуурамч, хувьсахын энэ хорвоод анх аав, ээжийгээ хүндээр өвдөхөд хатуу хорвоод гомдож, тэднийгээ өрөвдөн хачин их харамсаж билээ. Миний амьдралын бүх л мөч хором, үйл хэрэг “ээжтэй” гэх тодотголтой, ээжийгээ баярлуулахын төлөө байсан мэт санагдана. Хүнд үе ,муухай өвчнийг давж, амьдралд эргэн ирж, хацар нь ягааран, хөлс нь чийхран, харц нь тавирахын цагт аав, ээж хоёр минь ямар их үнэ цэнэтэйг, зүгээр л хажууд минь харагдаад байх нь хүртэл хичнээн их аз гэдгийг тэгэхэд маш их ойлгож билээ. Ээж минь гуниглах , баярлах нь амархан бас өхөөрдөм. Улаа бутарсан инээсэн царай нЬ түргэн хувирана. Сайн муу юмыг зөнгөөрөө их мэдэрдэг. Бидний төлөө залбиран бүх сайхан бодол ерөөлийг шингээн бурхандаа чин сэтгэлээсээ сүслэж, аврал эрэн, үр хүүхдүүдээ Бурхандаа даатган сүү цайгаа өргөн зогсох ээжийгээ бодохоор энэ ертөнцийн аюул болгоноос ээж минЬ аврах шиг.. Одоо л ээжтэйгээ уулзахаар ааваасаа асууж амжаагүй, ээжийнхээ хүүхэд нас, юу хүсч мөрөөдөж явсныг нь асуунаа л гэж байнга боддогийм.. Миний сайхан ээж охиноо хүлээж байгаа гэж бодохоор гуйгээд л харьчихмаар үе маш их байдаг. Ээжийн хайр, өршөөл энэрэл нь хязгааргүй учраас аав, ээжийн минЬ буян биднийг байнга л дагадаг юм шиг санагддаг. Ээж шиг минь бидний баярыг өөрийн юм шиг хуваалцах,бидний зовлонг өөрийн юм шиг үүрэх хүн хорвоо дээр өөр хэнсэн билээ? Миний сайхан ээж Монголын бүх сайхан ээжүүд, эрүүл энх байцгаан, урт удаан насалж үр хүүхэд бидэнтэйгээ үргэлж хамт байгаасай!
Хорвоод ганцхан байдаг хамгаас хайртай ээждээ
Ээж таныхаа бүүвэйн дууг сонсож өссөн болохоор охины чинЬ сэтгэл уяхан байдаг юм
Ээж таныхаа бүлээн сүүг залгилж өссөн болохоор нулимс минь ойрхон байдаг юм
Ээж таныхаа бүтэн хайранд өлгийдүүлэн өссөн болохоор бодол минь гэгээн байдаг
Ээж таны залбирал тань ивээж байдаг болохоор заяа минь тэгшхэн байдаг шүү, Ээж ээ!
Өглөө бүр цайныхаа дээжийг өргөхдөө ээж минЬ биднийг л бодож
Үдэш бүр бодолд хулжин хэвтэхдээ биднийгээ л саналгалзана, ээж минЬ
Өдөр шөнө хоёр шиг зовлон жаргал ээлжлэн ирдэг хорвоо дээр одоо л
Ээж минЬ та бид тавыг л хамтдаа тойруулан суулгахыг л хамгийн ихээр хүсээ дээ
Холын газар суугаа хонгорхон хүүхдүүд минЬ ээ
Ээждээ ирэлгүй удсан энхрийхэн үрсүүд минЬ дээ
Хүний газар та нар минЬ уйлж явна уу, дуулж явна уу? гээд
Зүрх нЬ хайлан уяран суугаа ээж минЬ та сайн сууж байна уу ?
Нас ахих тусам ээжийдээ бид яаран тэмүүлэх юм
Налан сууцгаагаад эрхлэн нялхамсмаар байна ээждээ
Хоног тоолон хүлээж суугаа таныхаа сэтгэлийг амраан
Хүүхдүүд нЬ цөмөөрөө ээждээ удахгүй очноо, Ээж ээ.
Сэтгэлийн цацлаа бичсэн: Бадамханд, Энхтөр,Сэлэнгэ, Бадамцэцэг,Банзрагч
No comments:
Post a Comment